“In vijf jaar tijd zijn we een heel ander bedrijf geworden”
Geen uitgebreide artikelen, geen interviews en ook geen nieuwsberichten. Wie een rondje maakt over het wereldwijde web om meer te weten te komen over Proficol, zal niet veel meer vinden dan een bedrijfswebsite. Het blijkt alvast alles te zeggen over dit bedrijf uit Haarle, want de familie Willemsen zoekt niet graag de publiciteit. De reden? Pure bescheidenheid. En dat maakt het natuurlijk extra bijzonder dat ze voor SOM de deuren nu wél openen.
We staan nog maar net de vele prachtige, houten producten in de ontvangstruimte te bewonderen, of Joost Willemsen komt ons al vol enthousiasme tegemoet gelopen. Met zijn dertig jaar is hij sinds vorig jaar officieel de jongste eigenaar van het familiebedrijf. Voor vijftig procent in ieder geval, want zijn ouders Emiel en Truus vormen met allebei een kwart de andere helft. “Als je het niet erg vindt komen zij er ook bij zitten hoor”, lacht Joost terwijl ook zijn ouders de ruimte binnenkomen. “We runnen het bedrijf namelijk echt met z’n drieën. En mijn vader is Proficol natuurlijk begonnen.” Deze start is inmiddels alweer dik veertig jaar geleden. Emiel was nog maar 21 jaar toen hij met zijn vader Jan de lijstenmakerij begon. “Ik droomde al mijn hele leven van een eigen bedrijf”, vertelt Emiel met een grijns op zijn gezicht. “Mijn vader zat al een beetje in de lijsten en had daardoor al wat contacten in de branche. Daardoor voelde het heel logisch om samen een lijstenfabriek op te zetten.”
Als technische, creatieve man hield Emiel zich vooral bezig met het ontwerpen en produceren van collecties. Zijn vader richtte zich meer op de verkoop. “Dat ging in eerste instantie eigenlijk heel goed. We hadden intensief contact met een aantal groothandels en die vroegen ons dan om voor een bepaalde markt een passende collectie te ontwikkelen”, vertelt Emiel. “Dat deden we graag. Altijd met het idee dat een lijstenmaker een beetje bescheiden moet zijn. Waarom? Als je naar kunst kijkt – neem bijvoorbeeld Het Joodse Bruidje van Rembrandt – moet het niet zo zijn dat de lijst alle aandacht opeist. Tegelijkertijd moet het er zonder lijst wel weer héél kaal uitzien”, zo legt Emiel enthousiast uit. “De lijst en de kunst moeten elkaar dus versterken. Als je de twee samen ziet moet je denken: ja, dat klopt. Het is harmonieus, compleet.”
Bakens verzetten
De eerste jaren ging het maken van lijsten goed, maar langzaamaan kreeg het bedrijf te maken met meer concurrentie. De val van de Berlijnse Muur was daarbij een belangrijk moment, zo maakt Truus duidelijk. “Het Oostblok werd vanaf toen een serieuze concurrent. En later volgde ook China. Wij deden het jarenlang voor een bepaalde prijs, maar daar kwamen we opeens niet meer mee weg. Klanten konden het elders voordeliger halen en vonden ons dus opeens te duur.” De familie zag de bui hangen, maar wilde niet zitten wachten op betere tijden. En daarom besloten ze actief de bakens te verzetten. Joost: “Stapje voor stapje zijn we veranderingen gaan doorvoeren. We hebben heel goed gekeken naar onze mogelijkheden. Kunnen we met ons machinepark misschien ook andere markten bedienen? Nou, dat bleek! De lijsten zijn steeds meer naar de achtergrond verdwenen en we zijn ons meer gaan focussen op toelevering aan de interieurbouw. Door de aanschaf van een CNC- machine, een computergestuurde bovenfrees, konden we nieuwe bewerkingen uitvoeren die voorheen niet mogelijk waren. Momenteel maken we naast profiellijsten bijvoorbeeld ook traptreden, tafelbladen en lattenwanden voor de interieurbouw. En in onze spuiterij kunnen we deze producten daarnaast op meubelniveau afwerken. We bewerken van ruwe plank naar gespoten eindproduct. De hele transitie was een proces van vallen en opstaan, maar tot zover heeft het goed uitgepakt.”
Professionaliteitsslag
Hoewel Joost opgroeide in de drukte van het bedrijf, droomde hij er allesbehalve van om er ooit zelf te gaan werken. “Ik was bezig met hele andere dingen. Voetbal, tennis… Als het heel druk was hielp ik mee op de zaterdag. Eerst in de productie en later ook op kantoor. Daar kwam het contact met klanten. En hoe meer ik dat deed, hoe meer die interesse werd aangewakkerd.” Emiel: “Het was geen doel op zich om Proficol door te zetten als familiebedrijf. We wilden onze kinderen daarin vrijlaten, ze laten doen waar zij blij van worden. Wij zagen het absoluut niet aankomen dat Joost het uiteindelijk zou willen overnemen.” Truus knikt: “Geleidelijk groeide zijn belangstelling voor het bedrijf. Na zijn studie Bedrijfseconomie kreeg Joost echter een baan aangeboden bij een accountantskantoor. Wij hebben daar toen over gesproken: je krijgt een goeie baan aangeboden, zou je dat nou wel laten gaan?” Met dat in zijn achterhoofd, koos Joost er aanvankelijk toch voor om een paar dagen in de week bij dat accountantskantoor te gaan werken. Na een halfjaar hakte hij echter toch de knoop door: hier werd hij niet gelukkig van. Joost: “Toen wist ik zeker dat ik fulltime bij Proficiol verder wilde.”
Inmiddels zijn we ruim zeven jaar verder en heeft de komst van Joost heel wat veranderd binnen het bedrijf. Nieuwe, frisse energie natuurlijk, maar volgens Emiel en Truus drukt hij ook op zakelijk gebied duidelijk zijn stempel. “Joost is echt wel een drijvende, motiverende en inspirerende kracht. Sinds hij hier werkt, hebben we een hele nieuwe spirit gekregen én grote stappen genomen. Er wordt regelmatig tegen ons gezegd; nu kunnen jullie het zeker lekker rustig aan doen! Nou, zo is het niet.” Emiel lacht: “Nee, dan moet je Joost niet in huis halen… Je ziet gewoon aan alles dat hij dit kan, dat hij iets toevoegt en dat we daardoor als bedrijf op een hoger niveau komen. Daardoor zijn we gegroeid. De omzet is gestegen en het bedrijf is over de hele linie professioneler geworden. Qua product, qua inkoop, qua website. Daarnaast hebben we geïnvesteerd in nieuwe machines en hebben we de spuiterij gemoderniseerd. Ook konden we het bedrijfspand uitbreiden door er een stuk bij aan te bouwen. Ja, ons bedrijf heeft op veel vlakken ontwikkelingen doorgemaakt. Proficol is klaar voor de toekomst.” Joost: “Het is geweldig dat mijn ouders daarin ook echt met de tijd mee willen. Dus niet: we hebben het altijd zo gedaan, dus zo moet het blijven. Ze staan juist open voor veranderingen.”
Terwijl we de transitie die het bedrijf de afgelopen jaren heeft doorgemaakt bespreken, komt onbewust één element steeds terug: doorontwikkelen. “We konden het niet langer alleen verdienen in de profielen en de lijsten”, zo vertelt Joost. “Het was dus ook echt wel een must om ons als onderneming door te blijven ontwikkelen.” Als we dat dé succesfactor van het bedrijf noemen, komt de bescheidenheid van de familie weer bovendrijven. Ze willen namelijk allesbehalve pocherig overkomen. Emiel: “Weet je, succes is vaak een combinatie van factoren. En wat mij betreft begint het bij een goed product gemaakt door mensen met hart voor hun werk. Joost knikt: “Ja, laten we ons team van professionele vakmensen – ongeveer tien man – ook niet onderbelicht laten. De meesten werken hier al járen, eentje zelfs al 25 jaar. We hebben mensen aan ons kunnen binden waar je van op aan kunt. Die gedreven zijn en willen ontwikkelen. En als het heel druk is, dan werken ze zonder twijfel een uurtje door.” Emiel vult aan: “Bij ons is één plus één geen twee, maar twee en een half. We versterken elkaar.”
Vooral doorgaan
Proficol levert momenteel aan verschillende interieurbouwers door het hele land – o.a. ook Nijboer, onze SOM’s spotlight van deze editie – maar de familie mag daarnaast ook grote internationale ketens als Pandora en Rituals tot haar klanten rekenen. Emiel: “Wij hebben meegeholpen met het ontwikkelen van het nieuwe Pandora-concept wereldwijd. Van het kleurtje en het profieltje tot aan het ornament en de grote Iconic Frames. Vervolgens hebben we al deze lijsten ook zelf mogen produceren. Een tsunami aan werk, maar nu hangen wel overal ter wereld onze lijsten in de Pandora-winkels.” Joost knikt trots: “Dat blijft ontzettend bijzonder. Net als dat we deze zomer de massief houten panelen mochten maken voor de monumentale raadszaal in het Stadhuis van Groningen. Daar zijn we trots op.” Het valt even stil terwijl de drie nadenken over al die prachtige projecten die ze hebben mogen uitvoeren. De grootste trots? “Het is natuurlijk best bizar dat wij schilderijen van oude meesters zoals Rembrandt en Vermeer hebben mogen inlijsten”, zo vertelt Emiel. “We hebben nu ook een aanvraag voor het Rubenshuis in Antwerpen.” Joost: “Ik ben misschien wel het meest blij met de ontwikkeling die wij hebben doorgemaakt. Eerst waren we helemaal geënt op het lijsten maken, maar binnen zes à acht jaar hebben we ons bedrijf om weten te turnen naar een gespecialiseerde toeleverancier voor de interieurbouw. En daar is een hoge kwaliteit de standaard.”
Dankzij deze overgang, ziet de familie de toekomst vol vertrouwen tegemoet. En de komende jaren blijven ze dit nog graag met z’n drieën doen. “Ik wil sowieso de komende jaren nog graag doorwerken”, zo vertelt Emiel. “Maar ook daarna hoop ik betrokken te blijven. Wij hebben nu bijvoorbeeld een aantal fitte vutters die onze producten naar klanten rijden. Dat lijkt me ook erg leuk om te gaan doen.” Truus knikt enthousiast: “Ja hoor, we blijven graag doorwerken. De verantwoordelijkheid ligt dan bij Joost, maar we blijven graag ondersteunen.” Joost: “En ik hoop dat we Proficol de komende jaren kunnen consolideren en dat we de uitdagingen zoals de stijgende hout- en energieprijzen aankunnen. Vooral zo doorgaan dus! Niet echt een hele visionaire uitspraak hè, maar zo is het wel. Ik doe dit omdat ik het vak leuk vind, omdat ik ons product mooi vind. Eigenlijk zijn we heel tevreden, dat is ook weleens lekker toch?”
SOM’s succesfactor
De ene onderneming blijft worstelen om het hoofd boven water te houden, de ander slaagt er in om alles wat het aanraakt in goud te veranderen. Is het goed ondernemerschap, is het geluk of is het een kwestie van wachten tot de juiste kans voorbij komt? Of is het een combinatie van factoren? Het Sallands Ondernemers Magazine wil het naadje van de kous weten. Oftewel, wat is de SOM’s Succesfactor? Voor deze editie gaan we in gesprek met Joost, Emiel en Truus Willemsen van familiebedrijf Proficol.
