De succesvolle zakenman die eigenlijk boer wilden worden
“Eigenlijk wilde ik boer worden.” We zijn amper begonnen aan het gesprek of we krijgen al een bijzondere ontboezeming te horen. Het is even schakelen wil je een voorstelling krijgen van Bas Kamphuis in overall en smerige laarzen in plaats van de vlotte zakenman in maatkostuum en bijpassende onberispelijke schoenen die ons heeft ontvangen. Een agrarische onderneming zat er niet in, maar de autodidact – zoals hij zichzelf omschrijft – is momenteel wel eigenaar van PCI Nederland. Een bedrijf in allround kantooroplossingen met een jaaromzet van 130 miljoen euro (2019) en 500 medewerkers op de loonlijst. Ach, hij is dus toch nog wel aardig terecht gekomen.
Bas Kamphuis, wie kent hem niet? Nou, dat zijn er waarschijnlijk nog best heel veel en in dat gezelschap moesten wij ons eerlijk gezegd ook scharen. In een zoektocht naar een bijzondere coverstory wendden we ons tot het wereldwijde web en via bepaalde zoektermen kwam zijn naam bovendrijven. Geboren in Zwolle, maar z’n wortels liggen in Wijhe, het dorp waarmee hij nog steeds een warme band heeft. Om de verhouding in het juiste perspectief te plaatsen: zijn bedrijf PCI is een belangrijke sponsor van Ajax, maar ook hoofdsponsor van de naar de tweede klasse gepromoveerde voetballers van Wijhe’92.
Voor het interview en de bijbehorende fotosessie reizen we naar het hoofdkantoor in Lijnden. Ook daar hadden we eerlijk gezegd nog nooit van gehoord, maar het ligt onder de rook van onze nationale luchthaven. Op het lokale bedrijventerrein heeft PCI Nederland een prachtig pand dat zo afkomstig lijkt uit een Netflix-serie over een hip reclamebureau.
Nu we het toch over reclame hebben: na de ontboezeming over zijn voorliefde voor het boerenleven schiet me direct de beroemde pindakaasreclame door het hoofd. “Wat wil je later worden, jongen?”, vraagt de boer aan een kind die aan de rand van een bevroren sloot met de schaatsen aan de voeten een witte boterham met pindakaas verorbert. “Boer. En schaatser!” Waarop de boer zegt: “Nou, eet dan maar lekker door jongen!” Kamphuis schiet in de lach bij de herinnering en komt zelf met een andere televisiereclame op de proppen. “Ken je die nog van de boer die met een Ferrari komt aanrijden en z’n klompen schoon tikt aan de rand van de sportwagen. Dat past misschien beter”, haalt hij er meteen een andere passie van hem (mooie en nieuwe auto’s voor de zaak en oldtimers als hobby) bij.
De vurige wens om als boer door het leven te stappen, mag dan niet zijn gerealiseerd, inmiddels heeft hij aan de overkant van de IJssel (Oene) wel een woonboerderij met vijf hectare grond gekocht waar hij z’n dieren kan houden en geniet van de natuur en de vrijheid. En waar hij graag tijd met z’n vier kinderen doorbrengt. “Dat is helaas wel de tol die ik heb moeten betalen voor het succes als ondernemer. Mijn vrouw en ik zijn in de loop der jaren uit elkaar gegroeid en uiteindelijk gescheiden. Gelukkig zijn we nog wel vrienden en ze participeert ook nog steeds een beetje in de zaak, maar was dat zeker een domper. De scheiding heeft me ook aangezet om bepaalde zaken voortaan anders aan te pakken. Natuurlijk ben ik nog altijd 24 uur per dag ondernemer, maar het besef dat een ‘social life’ heel belangrijk is, is echt wel ingedaald. Het is de basis in het leven.”
Bewijsdrang
Het is een lange inleiding, maar wel noodzakelijk om de persoon én dus ook de ondernemer Bas Kamphuis te duiden. De eerste persoon die zag dat er in hem wel eerzucht, bewijsdrang, ondernemersgeest en een harde werker schuilging, was Peter Swager, grondlegger en directeur van houtverwerkingsbedrijf Foreco. Bij de Dalfser specialist kreeg hij de kans om in de woodshop te werken en deze samen met collega’s verder uit te bouwen. Van het hout ging het eind negentiger jaren naar printerfabrikant Xerox. Mooi een paar jaartjes rondkijken hoe het allemaal werkt en toen begon het te kriebelen. “Ik dacht: ‘wil ik mezelf verder ontwikkelen, doe het dan voor jezelf en doe het dan in deze branche’. Die bewijsdrang, dat is wel iets dat bij mij hoort. Het komt waarschijnlijk voort uit de lastige jeugd die ik heb gehad. Iets waar ik bepaald niet trots op ben, maar erg sterk uit ben gekomen. Het heeft me gevormd tot de persoon die ik nu ben: iemand die altijd het maximale uit zichzelf wil halen. De mooiste bloemen staan aan de rand van het ravijn en die moet ik dus plukken. Dan moet je niet bang zijn.”
Kamphuis ging in 2002 aan de slag als franchisenemer bij Canon en kreeg het recht als Canon Business Center Arnhem de regio Arnhem-Duiven te bewerken. In no-time had hij het aardig aan het draaien en samen met een aantal goede krachten wist hij het marktaandeel flink te vergroten. Het was de prelude voor de oprichting van PCI Nederland dat een aantal jaar later het levenslicht zag. “Voor het opbouwen van een succesvolle onderneming was het nodig om de dienstenportfolio uit te breiden en een eigen facturatiesysteem op te zetten. Maar mijn ex-vrouw en ik hebben aan de keukentafel eerst nog wel een aantal goede gesprekken gehad. Je moet er samen achter staan, want als het misgaat, hou je nog maar een paar dingen over. Samen hebben we de knoop doorgehakt. Wat heb je eigenlijk nodig in het leven? Familie, goede vrienden en een paar spullen. Toch?”
Kamphuis bleek uit het juiste ondernemershout gesneden te zijn. PCI Nederland was een schot in de roos. Mede omdat is gekozen voor een tweesporenbeleid. “In mijn visie was het noodzakelijk om snel massa te creëren. Uitbreiding van het aantal vestigingen dus! Dat hebben we kunnen doen door een aantal overnames. Daarmee kregen we het bewerkingsrecht van Oss tot Den Helder. Maar, uitbreiding alleen is niet voldoende. Je moet ook de markt uitdiepen. We hebben al vrij snel de slag gemaakt naar digitaal en zijn ons gaan richten op serviceoptimalisatie. Dat gaat dus nu zover dat we aan de ene kant kantoorartikelen (pennen en potloden is nog steeds een groeiend concept) en printers aanbieden en aan de andere kant een IT-dienstensupermarkt zijn. Samengevat: we willen een ideale werkomgeving voor ieder bedrijf creëren, dus met de beste informatie- en communicatieoplossingen. Niet voor niets is onze pay-off ‘All to keep you going’. Of je nu broodjes bakt, hypotheekadvies geeft, kleding verkoopt of consultant bent.”
Lange neus
De combinatie van de bewijsdrang uit het verleden en zijn ondernemersgeest legde een diepe wens bloot: zo snel mogelijk onafhankelijk zijn. Om dat doel te realiseren, was het nuttig en noodzakelijk om een samenwerking aan te gaan met NIBC, de vroegere investeringsbank. “Contracten met klanten – inmiddels zo’n 8.000 die maandelijks een vast bedrag betalen – zorgen voor het onderpand in het financieringsfonds dat we samen zijn gestart. Dankzij deze financiële injectie was het in 2015 mogelijk om een groot bedrijf in het westen van het land over te nemen. We werden in één klap twee keer zo groot en daarmee de onafhankelijke, landelijke speler die we nu zijn. Mijn motto is dan ook: het merk is niet belangrijk, wel de oplossing.”
Het is hard werken, buffelen zelfs, maar het lijkt hem aardig voor de wind te gaan. Dan kan het mooi zijn om een lange neus te maken naar een aantal mensen die wellicht twijfels hadden over zijn capaciteiten. “Ha ha, nee hoor, die fase ben ik wel voorbij. Het is wel echt Sallands om bezig te zijn met wat een ander ergens van vindt. Gelukkig ben ik veel relaxter geworden. Mijn vrienden kunnen dat beamen. Man, ik was voorheen niet te genieten als ik mijn target niet haalde”, aldus Kamphuis die zich niet schaamt om te laten zien dat hij succesvol is. Zonder dat het too much wordt trouwens. “In Wijhe heb ik de afgunst wel gevoeld. De dorpelingen zien een mooie auto en denken dat ik er een mooie show van wil maken. Ach, ik snap het ook wel. Dat is hoe het in deze streek werkt. Ik heb het de tijd gegeven. De sponsoring van de voetbalvereniging was een goede zet. Niet zozeer bedoeld om goodwill te kweken, maar wel om te laten zien dat het dorp en het verenigingsleven me aan het hart gaan.”
De oud-Sallander draait het zelf graag om. Jezelf niet spiegelen aan een ander, maar jezelf verrijken met de kennis van een ander. “Ik vind de kennis zeker niet in managementboeken, maar door veel, heel veel mensen te spreken en de goede dingen op te pikken. Wat dat betreft, hou ik er ook van om af en toe terug te gaan naar de basis, naar klanten te reizen en weer gewoon te verkopen. Immers, de klanten zijn de basis van elke onderneming. Door de harde groei is het noodzakelijk om leiding te geven, maar om elke dag goede keuzes te maken, moet ik wel weten wat er buiten speelt.”
Is hij een harde zakenman? Voor zover we dat na één gesprek kunnen beoordelen, lijkt het er niet op. Zijn zelfverzekerdheid en bravoure wordt – zo geeft hij zelf aan – wel eens verward met arrogantie. “Maar, dat is zeker niet het geval. Het welzijn van mensen gaat me echt aan het hart.”
Internationale ambitie
In de begintijd van PCI Nederland was het hoofdkantoor gevestigd in Duiven, het oosten is momenteel alleen vertegenwoordigd door het kantoor Haaksbergen. “Ik geloofde er in dat we een landelijke speler konden worden en dan moet je met jouw hoofdkantoor in het westen zitten”, is de simpele verklaring van Kamphuis die het gezien zijn wortels natuurlijk wel jammer vindt. “Ik vind de nuchterheid van Salland zeker wel ontwapenend en het relativeert goed. Ben daarom ook wel blij dat we in ons medewerkersbestand een goede mix hebben gevonden van alle windstreken. Iedereen leert hier van elkaar. Wie mij kent, weet dat ik veel respect heb voor de mens als individu, maar uiteindelijk gaat het altijd wel om het teambelang. Functioneert iemand niet naar behoren, dan kies ik wel voor de onderneming.”
Zonder betweterig te willen overkomen, wil hij de Sallandse ondernemer dan ook graag meegeven eens uit de comfortzone te stappen. “Je moet je eens afvragen waarom je altijd op Salland bent gericht. Is het een bewuste keuze of een gebrek aan ambitie? En ben je op zoek naar versterking van je team, kies dan niet altijd voor de gebaande paden, maar durf eens iemand van buiten te halen. Zeker waar het gaat om een functie in de handel is het goed om iemand uit het westen aan te nemen.”
Hij heeft het zelf ook regelmatig gedaan en het heeft PCI Nederland de status van landelijke speler opgeleverd. Daarmee stopt het niet wat hem betreft. Een nieuwe buitenlandse investeerder moet helpen om – letterlijk en figuurlijk – de grens over te gaan. “Natuurlijk is het een megastap, maar het is wel mijn ultieme droom om het buitenland in te gaan. De jaaromzet ligt nu rond de 130 miljoen euro en het moet echt toe naar het dubbele”, spreekt hij duidelijk zijn internationale ambitie uit.
We kunnen met een gerust hart stellen dat de self made man de wereld van allround kantooroplossingen aardig op z’n kop heeft gezet. Tussen de grotere nationale en internationale spelers heeft hij op eigen kracht een plek veroverd. Dat maakt hem natuurlijk interessant voor de bladen. “Ik word inderdaad nog wel eens benaderd voor een interview”, stelt hij. Dan wordt natuurlijk altijd naar zijn recept oftewel het geheim van het succes gevraagd. “Het draait voor mij om een aantal kernpunten. Ten eerste: durf te veranderen. Ten tweede: doe het nooit alleen. Ten derde: neem risico’s! Ten vierde: praat met zo veel mogelijk mensen uit het bedrijfsleven. Veel ondernemers maken de fout zichzelf fantastisch te vinden. En tot slot: Ga vol voor plan A, maar zorg altijd dat je een plan B in de la hebt liggen.”
Op klompen
Het is een verademing om te praten met een ondernemer die zich durft te openen over z’n persoonlijke beslommeringen. En wat dus het effect is van het ondernemerschap op z’n privéleven en welke lessen hij heeft geleerd. De eerste periode van zijn ondernemerschap heeft heel duidelijk aangetoond dat hij maximaal vijf dagen zaken wil doen.
“Vrijdagmiddag 16.00 uur beginnen we met de vrijdagmiddagborrel en het weekend is echt weekend. Dan wil ik gewoon Bas zijn. Privé vind ik het heerlijk om in mijn joggingbroek of op klompen rond te banjeren en de kinderen naar sport te brengen. Het is ook een duidelijke keuze om niet privé om te gaan met mijn compagnons of mensen van het werk. Sommige ondernemers genieten echt van al die businessclubs en halen daar hun vriendschappen op. Mijn fundament is de groep vrienden uit de periode voor PCI Nederland. Met hen op pad gaan, geeft mij de energie om iedere dag scherp te blijven in alles wat ik mag doen.”
